روز بزرگداشت سعدی

روز نخست از اردیبهشتماه، هم‌زمان با سالروز تولد شیخ اجل سعدی شیرازی که اهالی فرهنگ او را به‌‌عنوان استاد سخن می‌شناسند، در تقویم رسمی جمهوری‌اسلامی ایران، یادروز سعدی نام گرفته است.
ابومحمد مُصلِح‌الدین بن عَبدُالله نام‌ور به سعدی شیرازی و مشرف‌الدین (۵۸۵ یا ۶۰۶ – ۶۹۱ هجری قمری، برابر با ۵۶۸ یا ۵۸۸ – ۶۷۱ هجری شمسی) شاعر و نویسنده‌ی پارسی‌گوی ایرانی است. از او آثار منظوم و منثور بسیاری هم‌چون بوستان، گلستان، دیوان اشعار، مواعظ و هزلیات بر جای مانده است.
آوازه‌ی سعدی بیشتر به‌خاطر نظم و نثر آهنگین، گیرا و قوی اوست. جایگاهش نزد اهل ادب تا بدان‌جاست که به او لقب استاد سخن و شیخ اجل داده‌اند. آثار معروفش کتاب گلستان در نثر و بوستان در بحر متقارب و نیز غزلیات و دیوان اشعار اوست که به این سه اثر کلیات سعدی می‌گویند. شعر «بنی‌آدم» سعدی بسیار مشهور است و در پیام فارسی که در مجموعه‌ی پیام‌های فضاپیمای ویجر (در مجموع پیام‌هایی به ۵۵ زبان) برای فضاهای دوردست فرستاده شده، این شعر به‌عنوان یکی از پیام‌ها برگزیده شده‌است.
در این میان، کسانی هم به نقد سعدی پرداخته‌اند. احمد کسروی از جمله‌ی آن کسان است. کسروی نقد را به‌سمت گرایش جنسی سعدی نشانه گرفته‌است و او را از این منظر مورد سرزنش قرار داده‌است. میرزا آقاخان کرمانی بیت‌های عاشقانه‌ی سعدی را مورد نقد اخلاقی قرار داده‌ است. نیما یوشیج بیشتر از منظر خلاقیت معنایی و مفهومی، اشعار سعدی را قابل نقد می‌بیند. اسماعیل خویی و علی شریعتی بر گرایش‌های سازش‌کارانه و محافظه‌کارانه‌ی سعدی انگشت گذاشته‌اند و از این لحاظ او را قابل نقد می‌دانند.