مناسبت مذهبی

محمد بن عبداللّه، زاده‌ی بین ۵۶۷ تا ۵۷۳ میلادی در مکه و درگذشته‌ی سال ۶۳۲ میلادی در مدینه، بنیان‌گذار و پیامبر اسلام و به اعتقاد مسلمانان، آخرین پیامبر در سلسله‌ی پیامبران الهی و تحویل‌دهنده‌ی کتاب قرآن و تجدیدکننده‌ی آیین اصلی و تحریف‌نشده‌ی یکتاپرستی (دین حنیف) است. او هم‌چونین به‌عنوان سیاست‌مدار، رئیس دولت، بازرگان، فیلسوف، خطیب، قانون‌گذار، اصلاح‌گر، فرمانده‌ی جنگی و برای مسلمانان و پیروان برخی مذاهب، مأمور تعلیم فرمان‌های خدا به شمار می‌رود.
محمد در دوران جوانی به بازرگانی مشغول بود و نخستین‌بار در بیست و پنج سالگی ازدواج کرد. او که از روش زندگی مردم مکه ناخشنود بود، گهگاه در غار حرا در یکی از کوه‌های اطراف آن دیار به تفکر و عبادت می‌پرداخت. به باور مسلمانان، محمد در همین مکان و در حدود چهل سالگی از طرف خدا به پیامبری برگزیده شد و وحی بر او فروفرستاده شد. در نظر آنان، دعوت او همانند دعوت دیگر پیامبران کیش یکتاپرستی مبنی بر این بود که خداوند یکتاست و تسلیم‌شدن در برابر خدا راه رسیدن به اوست.
طی سیزده سال دعوت در مکه، شمار اندکی به اسلام گرویدند که با مخالفت برخی قبیله‌های قریش روبه‌رو شدند و با آنان با خشونت رفتار می‌شد. محمد برای رهایی از آزار و اذیت‌ها به‌همراه پیروان خویش، در سالی که بعدها مبدأ تقویم هجری شمسی و قمری شد، به شهر یثرب هجرت کرد. او در مدینه توانست قبیله‌های در حال جنگ را متحد کند و دست به تاسیس دولت بزند. بین مسلمانان با قبیله‌های مکه و هم‌پیمانان آن‌ها جنگ درگرفت و سرانجام پس از هشت سال جنگ با مکه، محمد به‌همراه پیروانش که تا آن‌زمان به بیش از ده هزار نفر بالغ شده بودند، شهر زادگاهش را فتح کرد. به‌تدریج و به‌خصوص پس از فتح مکه، بیشتر مردم شبه‌جزیره‌ی عربستان به اسلام گرویدند. محمد ده سال پس از هجرت و چند ماه پس از بازگشت از حجه‌الوداع بیمار شد و درگذشت.